Udział banków komercyjnych w kształtowaniu kursu walut

Choć kursy walut kojarzą się głównie z decyzjami banków centralnych i rynkami kapitałowymi, to właśnie banki komercyjne odgrywają kluczową rolę operacyjną w ich codziennym kształtowaniu. Jako główni uczestnicy rynku międzybankowego (Forex), banki te pośredniczą w większości transakcji walutowych, zapewniają płynność, realizują zlecenia klientów i podejmują własne działania inwestycyjne. Ich aktywność wpływa bezpośrednio na kursy walut w krótkim i średnim okresie.
Rola banków komercyjnych na rynku walutowym
Banki komercyjne działają na rynku walutowym w kilku kluczowych rolach:
- pośrednicy w wymianie walut dla klientów korporacyjnych i indywidualnych,
- market makerzy, czyli animatorzy rynku, którzy wystawiają oferty kupna i sprzedaży walut, tworząc płynność,
- uczestnicy spekulacyjni, którzy zawierają własne transakcje na podstawie analiz i oczekiwań kursowych,
- agenci rozliczeniowi, obsługujący przepływy transgraniczne w handlu i finansach.
Ich działania mają istotny wpływ na bieżący kurs spot oraz na kursy terminowe (forward, swap), które są podstawą zabezpieczania ryzyka walutowego przez przedsiębiorstwa.
Kreowanie płynności i ustalanie kursów
Największe banki – tzw. dealerzy pierwszego rzędu (tier 1) – odpowiadają za ogromną część globalnych obrotów na rynku Forex. To właśnie oni:
- konsolidują zlecenia klientów,
- publikują kursy bid i ask,
- wystawiają oferty w czasie rzeczywistym,
- reakcjonują na informacje rynkowe, które mogą wpłynąć na kierunek notowań.
Wysoki wolumen transakcji realizowanych przez banki sprawia, że ich decyzje o kupnie lub sprzedaży waluty mają bezpośredni wpływ na poziom kursu. W efekcie działania kilku największych instytucji mogą spowodować wyraźne ruchy cenowe – zwłaszcza na rynkach mniej płynnych.
Transmisja informacji i rola analityczna
Banki komercyjne dysponują rozbudowanymi działami analiz rynkowych, które monitorują dane makroekonomiczne, decyzje banków centralnych, politykę handlową i wydarzenia geopolityczne. W oparciu o te analizy banki:
- publikują prognozy kursowe,
- podejmują decyzje o otwieraniu pozycji własnych,
- przekazują rekomendacje klientom instytucjonalnym.
Ich prognozy i komentarze są szeroko cytowane w mediach finansowych i mogą kształtować oczekiwania rynkowe, wpływając pośrednio na decyzje inwestorów detalicznych i funduszy.
Obsługa klientów instytucjonalnych i przedsiębiorstw
Banki komercyjne wykonują także zlecenia walutowe na rzecz:
- eksporterów i importerów,
- funduszy inwestycyjnych,
- zagranicznych inwestorów i korporacji,
- instytucji publicznych i samorządów.
Zbiorcza realizacja tych zleceń generuje znaczące wolumeny, a ich kierunek (kupno lub sprzedaż danej waluty) kształtuje presję popytowo-podażową, oddziałując na kurs walutowy. Banki mogą również oferować klientom rozwiązania hedgingowe, których realizacja powoduje powstawanie transakcji równoważących na rynku.
Działalność spekulacyjna i arbitrażowa
Duże banki handlowe często prowadzą własne działy tradingowe, które:
- zarabiają na krótkoterminowych zmianach kursów,
- realizują strategie arbitrażowe,
- korzystają z dźwigni finansowej i algorytmów do optymalizacji zysków.
Ich aktywność ma wpływ na zmienność kursów, szczególnie w okresach niskiej płynności rynkowej (np. w godzinach nocnych lub podczas publikacji ważnych danych).
Interakcja z bankami centralnymi
Banki komercyjne są pośrednikami w interwencjach walutowych banków centralnych. To one realizują zlecenia kupna lub sprzedaży waluty narodowej zlecone przez NBP, EBC czy Fed. W ten sposób banki komercyjne transmitują wpływ polityki monetarnej na rynek walutowy i wspierają stabilność kursu, zgodnie z celami banku centralnego.
Źródła:
- „Commercial Banks and Exchange Rate Formation”, 2020, Rafael N. Varela
- „Market Making and Liquidity in FX Markets”, 2021, Marta Kołodziej
- „Dealer Behavior and Currency Volatility”, 2019, Erik Schmidt

Mgr Inź. Waldemar Kwiatkowski
Diler walutowy z 15 letnim stażem. Pasjonat branży ubezpieczeniowej.